100 JAAR NOORD-HOLLANDSE BOND VAN BEROEPSVISSERS

"Visser zijn zit in onze genen"

Op 4 augustus 2012 bestond de Noord-Hollands Bond van Beroepsbinnenvissers (NHBB) precies 100 jaar. Dat jubileum werd tijdens de eerstvolgende jaarlijkse ledenvergadering uitbundig gevierd.

Na afloop haalde CvB-medewerkster Cornelie Quist oude geschiedenis op met twee beroepsbinnenvissers wier voorvaderen ook al lid van de Noord-Hollandse Bond waren, en met NHBB-secretaris Rina Boerdijk. Het poldergebied kent met haar vele meren, sloten en vaarten een lange geschiedenis van beroepsbinnenvisserij.

Beroepsvisser Jan van de Kommer (1947) is al vijftig jaar trouw lid van de Bond. Zijn vader, grootvader en overgrootvader waren ook al binnenvisser. "Daarvoor weet ik het niet, maar visser zijn zit ons in de genen", vertelt hij trots.
Het visserijbedrijf van beroepsvisser Hein Dil bestaat al sinds 1884. Hij is ook altijd trouw lid geweest van de NHBB.

800 binnenvisserijbedrijven

In 1912, bij de oprichting van de Noord-Hollandse Bond, waren er zo'n 800 binnenvisserijbedrijven in Noord Holland. Deze bedrijven waren georganiseerd in lokale verenigingen, meestal per poldergebied. De verenigingen hielden zich bezig met lokale visserijproblemen. Omdat er in die tijd zoveel vissers waren, moesten er onderling wel regels voor de visserij afgesproken worden.

Ook zetten de lokale verenigingen in die tijd al glasaal uit en kleine schubvis, zoals snoekbaars."Polders waren toen al kweekvijvers", aldus de twee vissers. De 'stokkenvergaderingen', zoals de vergaderingen van de lokale verenigingen werden genoemd, werden door geen visser overgeslagen.

Overheidsmaatregelen

Bij de oprichting van de NHBB gingen alle lokale binnenvisserijverenigingen op in de nieuwe bond en werden er afdelingen van.

De verenigingen bleven lokale zaken aanpakken. De bond hield zich vooral bezig met allerlei overheidsmaatregelen, zoals minimummaten, gesloten tijd en het kuilverbod. Dergelijke maatregelen werden soms gesteund, maar er was ook verzet tegen.

Verder organiseerde de NHBB kadercursussen voor (lokale) bestuurders. Het beheren en verdelen van visrechten, dat eerst nog een taak was van de afdeling Zoetwatervisserij van de Nederlandse Heide Maatschappij, werd op den duur ook aan de bond overgedragen.

Gevecht wie er mee mocht...

De NHBB werd op haar beurt weer een afdeling van de landelijke Combinatie van Beroepsvissers (CvB), sinds 1971 de opvolger van de afdeling Zoetwatervisserij van de Nederlandse Heidemij.

Jan van de Kommer herinnert zich nog heel goed hoe ze met een hele groep binnenvissers in de auto van de vader van Hein Dil meereden naar Utrecht, waar de jaarlijkse ledenvergaderingen van de CvB plaatsvonden. "Het was toen een heel gevecht wie er mee mocht."

Splitsing visrechten

Er bestond in Noord-Holland altijd een goede samenwerking tussen de lokale sportvisserij en de beroepsvissers. Hierdoor kwam er in Noord-Holland geen sterke lobby van de sportvisserij voor de splitsing van visrechten in aalrechten en schubrechten, zoals die in andere delen van het land wel heeft plaatsgevonden.

Daarbij was de NHBB een sterke organisatie, die de belangen van haar leden goed in het oog hield.

Het gevolg is dat het overgrote deel van de beroepsvisserij in Noord-Holland nog steeds beschikt over het volledig visrecht, terwijl in andere delen van het land de beroepsvisserij alleen het aalrecht kon behouden.

Nog 30 bedrijven...

In de jaren zeventig, toen Jan van de Kommer nog een jonge visser was op het Uitgeestermeer, waren er nog ruim 125 visserijbedrijven op de binnenwateren van Noord Holland. In het jaar 2013 zijn dit er nog 30. Maar op één na, zijn allen nog steeds trouw lid van de Noord-Hollandse Bond.

Hoe ziet de toekomst eruit? Vanwege de vergrijzing van de beroepsbinnenvisserij is aanpassing aan de nieuwe eisen van de samenleving niet makkelijk meer. Tegenwoordig moet een visser veel meer kennis hebben van zaken buiten de visserij, en ook over meer investeringskapitaal beschikken.

Nieuwe uitdagingen

Dit is niet voor iedereen weggelegd. Voor Jan van de Kommer lijkt het voorbij. Hij heeft ook geen bedrijfsopvolger.

Maar gelukkig zijn er nog steeds beroepsbinnenvissers die de nieuwe uitdagingen aangaan. Hein Dil is daar een voorbeeld van. Voor deze vissers blijft de steun van een goede belangenorganisatie van groot belang.

Tekst en foto's: Cornelie Quist

Voor meer informatie over NHBB en beroepsbinnenvisserij in Noord-Holland: Rina Boerdijk, tel. 0224 552963.

Lees ook het nieuwsbericht: Noord-Hollandse Bond viert 100-jarig bestaan

Beroepsbinnenvissers Jan van de Kommer en Hein Dil.

Samenstelling NHBB-bestuur in 1912 en 1919.

  Beroepsvisser met snoek. De foto hangt aan de muur in café 's Lands Welvaren in Schermerhorn.

Polderkaart Noord-Holland in café ‘s Lands Welvaren.

Het oude dorp Schermerhorn ligt in het hart van het poldergebied van Noord-Holland.

 NHBB-voorzitter Arnold van Werkhoven toont de kerven in de muur van de kerk in Schermerhorn. Deze zijn ontstaan doordat vissers vroeger de gewoonte hadden om hun boetnaalden te slijpen aan de muur tijdens het nettenboeten op het kerkplein.